Επιτάχυνση δικαιοσύνης και διαμεσολάβηση

Επιτάχυνση δικαιοσύνης και διαμεσολάβηση είναι το ζητούμενο την ώρα που με αργά αλλά σταθερά (;) βήματα φαίνεται πώς βαδίζουμε στην έξοδο από το «Μένουμε σπίτι» και επιστρέφουμε στην κανονικότητα, θα κληθούμε να διαχειριστούμε νέες προκλήσεις.

Νέα δεδομένα για την προστασία της α΄ κατοικίας αναμένονται το επόμενο χρονικό διάστημα ενώ και στο χώρο της δικαιοσύνης, η πολυήμερη αναστολή θα φέρει στην επιφάνεια χρόνια προβλήματα, όπως την βραδύτητα στον τρόπο απονομής της.

Όλο αυτό το διάστημα, χιλιάδες υποθέσεις αναβλήθηκαν και με δεδομένο το πεπερασμένο του χρόνου, παραμένει άγνωστο πότε θα εξεταστούν εκ νέου.

Η γενικότερη αναστολή παρέσυρε όπως ήταν αναμενόμενο και την ουσιαστική εφαρμογή του ν. 4640/2019 για τη διαμεσολάβηση στις αστικές και εμπορικές διαφορές όσον αφορά στην τακτική διαδικασία του Μονομελούς Πρωτοδικείου (πάνω από 30.000 ευρώ) καθώς και στις αντίστοιχες του Πολυμελούς που ήταν να ξεκινήσει στα μέσα Μαρτίου.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε πώς ήδη από τα μέσα Ιανουαρίου του 2020 είναι υποχρεωτικό να υπάρξει μια Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία (ΥΑΣ) μεταξύ των εμπλεκομένων μερών σε υποθέσεις οικογενειακών διαφορών, δηλαδή σε ζητήματα που άπτονται των σχέσεων μεταξύ των συζύγων (υποθέσεις διατροφής, επιμέλειας τέκνων κλπ).

Παράλληλα, ήδη από την ημερομηνία ψήφισης του νόμου (30 Νοεμβρίου 2019) υφίσταται η υποχρέωση του πληρεξούσιου δικηγόρου, πριν την προσφυγή στη δικαιοσύνη, να ενημερώνει εγγράφως τον εντολέα του για τη δυνατότητα να λυθεί η υπόθεσή του μέσω διαμεσολάβησης και το σχετικό αποδεικτικό να κατατίθεται μάλιστα και στη γραμματεία του δικαστηρίου.

Με δεδομένη λοιπόν την καθυστέρηση που ήδη παρατηρείται στην απονομή δικαιοσύνης αλλά και την αδήριτη ανάγκη για επιτάχυνση των διαδικασιών με την εξεύρεση άμεσων λύσεων στα προβλήματα που ανακύπτουν, ίσως θα πρέπει να επανεξεταστεί και επανεκτιμηθεί ο ρόλος της διαμεσολάβησης.

Θεωρώ λοιπόν πώς έστω και υπ’ αυτές τις συνθήκες έφθασε η ώρα να διαμορφωθεί μια διαφορετική κουλτούρα στον τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων που προκύπτουν.

Μέσω της διαμεσολάβησης και συγκεκριμένα της αρχικής συνεδρίας, τα εμπλεκόμενα μέρη θα έχουν τη δυνατότητα αφενός να μάθουν για έναν θεσμό που υφίσταται στην ελληνική έννομη τάξη από το 2010, ωστόσο ελάχιστοι έχουν χρησιμοποιήσει.

Αφετέρου, να αναλογιστούν τις συνέπειες της έναρξης ενός δικαστικού αγώνα, όπου υπάρχει αβεβαιότητα αναφορικά με το χρόνο και το κόστος της διαδικασίας αλλά και με την έκβαση του αποτελέσματος.

Εξάλλου, σε αντίθεση με τα δικαστήρια όπου υπάρχει νικητής και χαμένος, στη διαμεσολάβηση, τη λύση την συν-διαμορφώνουν τα μέρη και όχι ο δικαστής, οπότε μπορεί να είναι κοινά αποδεκτή (win-win).

Μάλιστα, τόσο κατά την αρχική συνεδρία όσο και καθ’ όλη τη διάρκεια της διαμεσολάβησης δεν τηρούνται πρακτικά (ενίσχυση εμπιστευτικότητας) ενώ στο τέλος υπάρχουν δύο ενδεχόμενα: είτε θα συνταχθεί πρακτικό αποτυχίας εφόσον τα μέρη δεν συμφωνήσουν, είτε θα συνταχθεί πρακτικό επιτυχούς διαμεσολάβησης, το οποίο εφόσον κατατεθεί στη γραμματεία του αρμόδιου δικαστηρίου, αποτελεί εκτελεστό τίτλο.

Εκτός των παραπάνω όμως και με δεδομένο πώς η οικονομική κρίση που θα προκληθεί λόγω του κορωνοϊού θα δημιουργήσει μια νέα γενιά «κόκκινων δανείων», είναι μια καλή ευκαιρία τόσο για τα πιστωτικά ιδρύματα όσο και για τους φορείς διαχείρισης, να εντάξουν τους τρόπους εναλλακτικής επίλυσης διαφορών στη φαρέτρα τους.

Έτσι, θα μπορέσουν να τρέξουν τα reality tests για την οικονομική δυνατότητα/αδυναμία των οφειλετών να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και ταυτόχρονα να προχωρήσουν με γοργούς ρυθμούς στην εκκαθάριση των χαρτοφυλακίων τους.

Λένε ότι σε καιρούς απελπισίας καλούμαστε να λάβουμε έκτακτα μέτρα, ή αλλιώς, εκτός κανονικότητας.

Η πρόσφατη κρίση το απέδειξε αφού ειδικά στον ψηφιακό τομέα έγιναν άλματα που δεν είχαν γίνει δεκαετίες.

Σίγουρα για την  εξέταση εναλλακτικών τρόπων επίλυσης προβλημάτων θα πρέπει να αναζητούμε νέες νόρμες, οπότε η διαμεσολάβηση είναι ένα μέσο για να φθάσουμε γρηγορότερα και αποτελεσματικότερα στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

Τι ισχύει με την προστασία της A΄κατοικίας;

Τι ισχύει με την προστασία της A΄κατοικίας καθώς την τελευταία μέρα του Απριλίου-καταληκτική ημερομηνία του ν.4605/2019-, δόθηκε τρίμηνη παράταση.

Πρακτικά λοιπόν, μέχρι 31 Ιουλίου 2020, όσοι δανειολήπτες πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος μπορούν να καταθέσουν αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα προστασίας της α΄κατοικίας –

Ποιες είναι οι σχετικές προϋποθέσεις;

Παρά τις αρχικές αισιόδοξες προβλέψεις περί 250.000 οφειλετών που δυνητικά θα μπορούσαν να κάνουν χρήση του νόμου 4605/2019, του διάδοχου σχήματος του νόμου Κατσέλη ως προς την προστασία της α΄ κατοικίας, τελικά από την 1η Ιουλίου 2019 έως την 28η Φεβρουαρίου 2020 μόνο 2.509 αιτήσεις είχαν υποβληθεί και διαβιβαστεί προς τις τράπεζες. Σίγουρα σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται σωρευτικά:

  • Να μην υπάρχει απορριπτική απόφαση του ν. 3869/10 λόγω δόλου ή λόγω ύπαρξης επαρκούς περιουσίας
  • Να υπήρχαν ληξιπρόθεσμες οφειλές από ενυπόθηκο δάνειο στις 31 Δεκεμβρίου 2018
  • Το υπόλοιπο οφειλής για στεγαστικό δάνειο να μην ξεπερνά τα 130.000 ευρώ ανά πιστωτή και για επιχειρηματικά τις 100.000 ευρώ
  • Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας να μην ξεπερνά τις 250.000 ευρώ για τα στεγαστικά και τις 175.000 ευρώ για επιχειρηματικά δάνεια
  • Η αξίας της υπόλοιπης ακίνητης περιουσίας να μην ξεπερνά τις 80.000 ευρώ
  • Οι καταθέσεις δανειολήπτη, συζύγου και προστατευόμενων μελών να μην υπερβαίνουν τις 15.000 ευρώ
  • Εισοδηματικά κριτήρια για άγαμο έως 12.500 ευρώ, για έγγαμο 21.000 ευρώ και προσαύξηση 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο με ανώτατη κάλυψη τις 36.000 ευρώ.

Τι κερδίζει όποιος καταθέσει αίτηση, ποια τα οφέλη;

Εφόσον υφίστανται όλα τα παραπάνω, τότε ο δανειολήπτης κρίνεται επιλέξιμος και μπορεί να λάβει επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής έως τα 25 χρόνια (ανάλογα την ηλικία του) και ενδεχομένως κούρεμα της οφειλής του αν ο λόγος υπόλοιπο οφειλής/ αξία ακινήτου είναι μεγαλύτερος από 1,2.

Παράλληλα όμως θα μπορεί να λάβει και επιδότηση της δόσης που θα προκύψει από το κράτος που για τα στεγαστικά κυμαίνεται από 20% έως 50% ανάλογα τα εισοδηματικά κριτήρια, ενώ για τα επαγγελματικά δάνεια είναι σταθερή στο 30%.

Τι κινήσεις μπορούν να κάνουν όσοι δεν κριθούν επιλέξιμοι;

Σε περίπτωση μη επιλεξιμότητας, ο οφειλέτης μπορεί είτε να διαπραγματευθεί απευθείας με το πιστωτικό ίδρυμα ή τον φορέα διαχείρισης ή να εξετάσει το ενδεχόμενο της τραπεζικής διαμεσολάβησης, η οποία αναμένεται το επόμενο χρονικό διάστημα να επεκταθεί καθώς σήμερα μόνο μια τράπεζα έχει ειδικό τμήμα και συμμετέχει σε διαμεσολαβήσεις.

Τι γίνεται με τους πλειστηριασμούς;

Λόγω αναστολής των δικαστηρίων δεν διενεργούνται πλειστηριασμοί μέχρι τις 15 Μαΐου, ενώ σε σχετικές δηλώσεις του ο υπουργός Δικαιοσύνης τόνισε πώς ενδέχεται να υπάρξει και νέα παράταση.

Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε πώς προστασία υπάρχει και για όσους καταφέρουν να καταθέσουν αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα ενώ πρέπει να συνυπολογίσουμε ότι τον Αύγουστο υπάρχει «πάγωμα» δικαστικών και διαδικαστικών πράξεων, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχει ένα πλέγμα προστασίας της α΄κατοικίας τουλάχιστον μέχρι αρχές Σεπτέμβρη.

Τι άλλα μέτρα έχουν εξαγγελθεί από την κυβέρνηση;

Αναμένοντας τη σχετική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που θα τα εξειδικεύσει, αναμένεται να αρχίσει να υλοποιείται και ένα νέο πρόγραμμα υποστήριξης δανειοληπτών όπου το κράτος θα επιδοτεί για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και με εισοδηματικά κριτήρια μέρος των μηνιαίων δόσεων για όσους οφειλέτες έχουν πληγεί από τον κορωνοϊό και έχουν τραπεζικά προϊόντα που συνδέονται με την πρώτη τους κατοικία.

Στα σημαντικά στοιχεία του προγράμματος-«γέφυρα» είναι ότι για πρώτη φορά φαίνεται πώς θα υπάρξει επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών οι οποίοι έχουν πληγεί από την πρόσφατη κρίση και ενδεχομένως αντιμετωπίζουν προβλήματα στην αποπληρωμή των δόσεών τους, αφού και αυτοί θα μπορούν να λάβουν επιδότηση. Πρακτικά λοιπόν, επιχορήγηση από το κράτος θα μπορούν να λάβουν όχι μόνο όσοι έχουν «κόκκινα» δάνεια αλλά και όσοι εξυπηρετούν τα δάνειά τους κανονικά.

Επιπλέον, θα υπάρξει επέκταση του προστατευτικού πλαισίου προστασίας του νόμου και για όσους είδαν τα δάνειά τους να «κοκκινίζουν» και μετά το 2018, χρονικό σημείο-τομή για κατάθεση αίτησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα προστασίας της κύριας κατοικίας.

Και μετά την ηλεκτρονική πλατφόρμα τι περιμένουμε;

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού αναμένεται να ψηφιστεί το νέο πτωχευτικό δίκαιο το οποίο και θα αντικαταστήσει όλες τις υπάρχουσες ρυθμίσεις:

  • τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών (ν.4469/2017),
  • το διάδοχο σχήμα του νόμου Κατσέλη (ν.4605/2019),
  • διατάξεις του νόμου Κατσέλη (ν.3869/2010),
  • ρυθμίσεις προς Εφορία και Ασφαλιστικά Ταμεία
  • ένταξη της κοινοτικής οδηγίας 1023/2019 περί αφερεγγυότητας

Ωστόσο, η προστατευτική του περίμετρος θα είναι μικρότερη από τον υπάρχοντα νόμο ενώ και οι προϋποθέσεις προστασίας της α’ κατοικίας θα είναι αυστηρότερες. Οπότε, όποιος δανειολήπτης πληροί τα υπάρχοντα κριτήρια ας σπεύσει να τα χρησιμοποιήσει.

Πώς γίνεται η επιδότηση των οφειλετών στην α’ κατοικία;

Λίγες μέρες απομένουν πριν την επίσημη εκπνοή της προθεσμίας του ν. 4605/2019 για την προστασία της α’ κατοικίας στις 30 Απριλίου και ακόμα αναμένεται «λευκός καπνός» (;) από τις διαπραγματεύσεις κυβέρνησης και θεσμών για ενδεχόμενη παράταση.

Όσοι δανειολήπτες εμπίπτουν στις διατάξεις του παραπάνω νόμου καλό είναι να προχωρήσουν στην κατάθεση της σχετικής αίτησης προκειμένου να λάβουν και το ανάλογο ποσοστό επιδότησης της δόσης της οφειλής τους που θα προκύψει.

Οι παράγοντες που επηρεάζουν το ύψος της επιδότησης είναι αφενός το εισόδημα του δανειολήπτη και τα μέλη του νοικοκυριού.

Το ποσοστό επιδότησης για τα στεγαστικά δάνεια είναι από 20% έως 50% της δόσης και για τα επαγγελματικά στο 30%.

Κρίσιμη προϋπόθεση:

Για την πλήρωση του κριτηρίου επιλεξιμότητας θα εξετάζονται οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ προσαυξημένες κατά 70%.

Άγαμος: 12.500 εισόδημα

Ζευγάρι: 21.000 ευρώ και 5.000 ευρώ για κάθε παιδί με ανώτατη κάλυψη τις 36.000 ευρώ

Άρα, ανάλογα το εισόδημα διαμορφώνονται 4 κατηγορίες επιδότησης

Παράδειγμα άγαμου οφειλέτη:

  1. Με εισόδημα έως 3.125 ευρώà επιδότηση 50% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  • Με εισόδημα από 3.126 ευρώ έως 6.250 ευρώà επιδότηση 40% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  • Με εισόδημα από 6.251ευρώ έως 9.375 ευρώà επιδότηση 30% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  • Με εισόδημα από 9.376ευρώ έως 12.500 ευρώà επιδότηση 20% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό

Για μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο μέλος:

  1. Με εισόδημα έως 4.375 ευρώàεπιδότηση 50% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  2. Με εισόδημα από 4.375,01 ευρώ έως 8.750 ευρώàεπιδότηση 40% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  3. Με εισόδημα από 8.750,01 ευρώ έως 13.125 ευρώàεπιδότηση 30% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  4. Με εισόδημα από 13.125,01 ευρώ έως 17.500 ευρώàεπιδότηση 20% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό

Για μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα μέλη:

  1. Με εισόδημα έως 5.625 ευρώàεπιδότηση 50% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  2. Με εισόδημα από 5.625,01 ευρώ έως 11.250 ευρώàεπιδότηση 40% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  3. Με εισόδημα από 11.250,01 ευρώ έως 16.875 ευρώàεπιδότηση 30% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  4. Με εισόδημα από 16.875,01 ευρώ έως 22.500 ευρώàεπιδότηση 20% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό

Για μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα μέλη:

  1. Με εισόδημα έως 6.875 ευρώàεπιδότηση 50% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  2. Με εισόδημα από 6.875,01 ευρώ έως 13.750 ευρώàεπιδότηση 40% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  3. Με εισόδημα από 13.750,01 ευρώ έως 20.625 ευρώàεπιδότηση 30% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  4. Με εισόδημα από 20.625,01 ευρώ έως 27.500 ευρώàεπιδότηση 20% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό

Για ζευγάρι χωρίς εξαρτώμενα μέλη:

  1. Με εισόδημα έως 5.250 ευρώàεπιδότηση 50% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  2. Με εισόδημα από 5.250,01 ευρώ έως 10.500 ευρώàεπιδότηση 40% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  3. Με εισόδημα από 10.500,01 ευρώ έως 15.750 ευρώàεπιδότηση 30% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  4. Με εισόδημα από 15.750,01 ευρώ έως 21.000 ευρώàεπιδότηση 20% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό.

Για ζευγάρι με ένα εξαρτώμενο μέλος:

  1. Με εισόδημα έως 6.500 ευρώàεπιδότηση 50% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  2. Με εισόδημα από 6.500,01 ευρώ έως 13.000 ευρώàεπιδότηση 40% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  3. Με εισόδημα από 13.000,01 ευρώ έως 19.500 ευρώàεπιδότηση 30% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  4. Με εισόδημα από 19.500,01 ευρώ έως 26.000 ευρώàεπιδότηση 20% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό

Για ζευγάρι με δύο εξαρτώμενα μέλη:

  1. Με εισόδημα έως 7.750 ευρώàεπιδότηση 50% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  2. Με εισόδημα από 7.750,01 ευρώ έως 15.500 ευρώàεπιδότηση 40% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  3. Με εισόδημα από 15.500,01 ευρώ έως 23.250 ευρώàεπιδότηση 30% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  4. Με εισόδημα από 23.250,01 ευρώ έως 31.000 ευρώàεπιδότηση 20% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό

Για ζευγάρι με τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα μέλη:

  1. Με εισόδημα έως 9.000 ευρώàεπιδότηση 50% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  2. Με εισόδημα από 9.000,01 ευρώ έως 18.000 ευρώàεπιδότηση 40% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  3. Με εισόδημα από 18.000,01 ευρώ έως 27.000 ευρώàεπιδότηση 30% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό
  4. Με εισόδημα από 27.000,01 ευρώ έως 36.000 ευρώàεπιδότηση 20% για κάθε άλλη περίπτωση δανείου και 30% εφόσον μιλάμε για επιχειρηματικό

Σημαντικά ζητήματα:

  • Αντίστοιχη διαίρεση θα γίνεται σε όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες
  • Το ποσοστό της επιδότησης θα εφαρμόζεται με τον ίδιο αντίστροφο τρόπο
  • Η συνεισφορά καταβάλλεται σε ειδικό δεσμευμένο και ακατάσχετο λογαριασμό
  • Μη καταβολή 9 δόσεων για το δημόσιο και 3 δόσεων για τον οφειλέτη à τέλος της προστασίας
  • Σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης θα πρέπει να επιστραφεί το ποσό που έχει καταβληθεί.

Τι ισχύει για τους δανειολήπτες εν μέσω της πανδημίας

Τι ισχύει για τους δανειολήπτες εν μέσω της πανδημίας; Τα ερωτήματα «ξεκλειδώνει» ο δικηγόρος-διαμεσολαβητής Δημήτρης Μπούκας στο matrix24.gr.

Συγκεκριμένα, προσεγγίζοντας τις συνηθέστερες ερωτήσεις-απορίες των δανειοληπτών, ο κ. Μπούκας απαντά σε κρίσιμα ερωτήματα για τα μέτρα άμυνας των δανειοληπτών, για το κατά πόσον υπάρχουν ειδικά μέτρα για κάθε κατηγορία, αλλά και για το αν τα μέτρα ανακούφισης και η οικονομική «καραντίνα» επηρεάζει τις επιχειρήσεις, αλλά και τους δανειολήπτες που εντάσσονται στο νόμο Κατσέλη.

Αναλυτικά, οι κρίσιμες ερωταπαντήσεις για τους δανειοληπτές την εποχή του κορωνοϊού έχουν ως εξής:

Ποια τα μέτρα άμυνας των δανειοληπτών;

Κατ’ αρχάς, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι -με τα μέχρι τώρα δεδομένα- ήδη διανύουμε τον τελευταίο μήνα ισχύος αφενός του διάδοχου σχήματος του νόμου Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας (ν.4605/2019), αφετέρου του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων (ν.4469/2017).

Αρκετές συζητήσεις γίνονται μήπως λόγω των έκτακτων συνθηκών δοθεί κάποια σχετική παράταση και μήπως αλλάξουν οι σχετικές προϋποθέσεις ένταξης στους σχετικούς νόμους, κάτι που υπό τις παρούσες συνθήκες φαντάζει πολύ πιθανό.

Επομένως, μέχρι στιγμής όσοι δανειολήπτες πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις μπορούν να κάνουν χρήση των σχετικών διατάξεων.

Έχουν υπάρξει ειδικότερα μέτρα για κάθε κατηγορία ξεχωριστά;

Είναι αλήθεια πώς με βάση την πρόσφατη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ 75 Α΄, 30-03-2020) και συγκεκριμένα το άρθρο 5 θεσπίστηκαν μέτρα προστασίας.

Πιο συγκεκριμένα, για τα φυσικά πρόσωπα που πλήττονται αποδεδειγμένα λόγω της πανδημίας του covid-19 (αναστολή με κρατική απόφαση λειτουργίας επιχειρήσεων- ΚΑΔ που αναφέρονται στην ΠΝΠ της 11ης Μαρτίου) και δικαιούνται την οικονομική ενίσχυση των 800 ευρώ, αναστέλλονται για 3 μήνες οι προθεσμίες που αφορούν σε διαδικασίες μετά την υποβολή της αίτησης καθώς και πληρωμές δόσεων συμφωνημένης ρύθμισης οφειλών στο πλαίσιο της προστασίας 1ης κατοικίας (ν.4605/2019) και του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων, ομόρρυθμων εταίρων, ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών (ν.4469/2017).

Για τις επιχειρήσεις;

Όπως ισχύει και για τα φυσικά πρόσωπα, έτσι και οι επιχειρήσεις που εντάσσονται στους ΚΑΔ που πλήττονται από την κρίση όπως αυτοί έχουν εξειδικευθεί στις σχετικές Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου αλλά και στις ακόλουθες υπουργικές αποφάσεις και έχουν ήδη ρυθμίσει τις οφειλές του μέσω του εξωδικαστικού δικαιούνται τρίμηνη αναστολή καταβολής δόσεων.

Παράλληλα, αναστέλλονται οι σχετικές διαδικασίες στον εξωδικαστικό υπό την προϋπόθεση ότι έχει κατατεθεί εμπρόθεσμα η σχετική αίτηση. Επί της ουσίας δηλαδή, παρατείνεται η προστασία από κάθε καταδιωκτικό μέτρο η οποία υπό κανονικές συνθήκες είναι 90 μέρες.

Για τους δανειολήπτες του νόμου Κατσέλη;

Υπήρξε μέριμνα και για αυτούς αφού όσοι αποδεδειγμένα πλήττονται λαμβάνουν 3μηνη αναστολή σε πληρωμές δόσεων στο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών από προσωρινή διαταγή ή δικαστική απόφαση, στο πλαίσιο του Νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (ν.3869/2010), που περιλαμβάνει μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες και μικρο-εμπόρους (Ν. 3869/2010).

Το σημαντικό για όλες τις παραπάνω κατηγορίες είναι ότι πρέπει να εμπίπτουν στις προϋποθέσεις που ορίζουν οι σχετικές ΠΝΠ και υπουργικές αποφάσεις, δηλαδή οι ΚΑΔ τους να αναφέρονται σε αυτές.

Άρα, για αυτούς που δεν περιλαμβάνονται τι ισχύει;

Τόσο τα φυσικά πρόσωπα όσο και οι επιχειρήσεις που τυχόν δεν εμπίπτουν στις παραπάνω διατάξεις μπορούν να καταθέσουν σχετική αίτηση στα πιστωτικά ιδρύματα και στις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων προκειμένου να χορηγηθεί και σε αυτούς 3 μήνες αναστολή πληρωμών. Ωστόσο, αυτό θα αξιολογηθεί από τους πιστωτές τους.

Τι πρέπει να προσέξουν οι δανειολήπτες;

Το σημαντικότερο είναι να παραμείνουν υγιείς και ασφαλείς, τόσο για τους ίδιους όσο και για το κοινωνικό σύνολο καθώς η υγεία προέχει.

Σίγουρα όμως και οι οικονομικές εκκρεμότητες τρέχουν, δεν σταματούν λόγω της πανδημίας και αυτό δημιουργεί εντονότερα προβλήματα ύφεσης. Πρέπει να έχουν λοιπόν υπόψη τους ότι μιλάμε για αναστολή και όχι για διαγραφή χρεών.

Άρα, στο σχετικά άμεσα μέλλον θα κληθούν να πληρώσουν τις δόσεις τους. Επομένως, ας καταρτίσουν ανάλογα τον οικονομικό, οικογενειακό σχεδιασμό τους.

Την ίδια ώρα και η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει μέτρα αποφυγής δημιουργίας νέας γενιάς «κόκκινων δανείων» εξαιτίας της πανδημίας αφού ο χρονικός ορίζοντας είναι άγνωστος.

Εξάλλου, δεν πρέπει να ξεχνάμε και την προηγούμενη δεκαετή κρίση που υπήρξε λόγω των μνημονίων, τα αποτελέσματα της οποίας είναι ακόμα ορατά στην ελληνική οικονομία.

Κορωνοϊός: Τι ισχύει για α΄κατοικία και εξωδικαστικό

Κορωνοϊός: Τι ισχύει για α΄κατοικία και εξωδικαστικό. Οι συνθήκες που βιώνουμε λόγω της κρίσης του Covid-19 είναι πρωτόγνωρες και οι οικονομικές επιπτώσεις τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο είναι δύσκολο να υπολογιστούν με ακρίβεια αφού ο ιός εξελίσσεται δυναμικά.

Όπως αναφέρουν και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού «desperate times call for desperate measures”,  δηλαδή σε καιρούς απελπισίας απαιτείται να ληφθούν μέτρα απελπισίας ή αλλιώς εκτός κανονικότητας.

Είναι αλήθεια ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η κυβέρνηση της Ν.Δ. επέδειξαν γρήγορα αντανακλαστικά για την αντιμετώπιση της κρίσης τόσο αναφορικά με την προστασία της υγείας του κοινωνικού συνόλου όσο και για την ανάσχεση της οικονομικής ύφεσης.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι -με τα μέχρι τώρα δεδομένα- ήδη διανύουμε τον τελευταίο μήνα ισχύος αφενός του διάδοχου σχήματος του νόμου Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας (ν.4605/2019), αφετέρου του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων (ν.4469/2017).

Αρκετές συζητήσεις γίνονται μήπως λόγω των έκτακτων συνθηκών δοθεί κάποια σχετική παράταση και μήπως αλλάξουν οι σχετικές προϋποθέσεις ένταξης στους σχετικούς νόμους. Και όλα αυτά ενώ αναμενόταν να έχει ήδη βγει στη δημοσιότητα το νέο πλαίσιο για το πτωχευτικό δίκαιο που θα αντικαθιστούσε (σχεδόν) όλες τις υπάρχουσες οφειλές.

Ωστόσο, μέχρι την (τυχόν) ανακοίνωση παρατάσεων ή αλλαγών, υπήρξαν κάποιες ουσιαστικές παρεμβάσεις από πλευράς της κυβέρνησης για εκείνες τις κατηγορίες πολιτών και επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από τον κορονοϊό. Πιο συγκεκριμένα, με βάση την σχετική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ 75 Α΄, 30-03-2020- άρθρο 5):

  • Για τα φυσικά πρόσωπα που δικαιούνται την οικονομική ενίσχυση των 800 ευρώ αναστέλλονται για 3 μήνες οι προθεσμίες που αφορούν σε διαδικασίες μετά την υποβολή της αίτησης καθώς και πληρωμές δόσεων συμφωνημένης ρύθμισης οφειλών στο πλαίσιο της προστασίας 1ης κατοικίας (ν.4605/2019) και του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων, ομόρρυθμων εταίρων, ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών (ν.4469/2017). Για το ίδιο χρονικό διάστημα αναστέλλονται και οι προθεσμίες που αφορούν σε πληρωμές δόσεων στο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών από προσωρινή διαταγή ή δικαστική απόφαση, στο πλαίσιο του Νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (ν.3869/2010), που περιλαμβάνει μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες και μικρο-εμπόρους (Ν. 3869/2010).
  • Οι επιχειρήσεις που εντάσσονται στους ΚΑΔ που πλήττονται από την κρίση όπως αυτοί έχουν εξειδικευθεί στις σχετικές Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου αλλά και στις ακόλουθες υπουργικές αποφάσεις και έχουν ήδη ρυθμίσει τις οφειλές του μέσω του εξωδικαστικού δικαιούνται τρίμηνη αναστολή καταβολής δόσεων. Παράλληλα, αναστέλλονται οι σχετικές διαδικασίες στον εξωδικαστικό υπό την προϋπόθεση ότι έχει κατατεθεί εμπρόθεσμα η σχετική αίτηση.
  • Όσοι οφειλέτες δεν θα λάβουν την προβλεπόμενη οικονομική ενίσχυση αλλά έχουν πληγεί από την κρίση (με βάση τις σχετικές ΠΝΠ και υπουργικές αποφάσεις) δύνανται να λάβουν την τρίμηνη αναστολή πληρωμών, εφόσον η σχετική αίτηση που καταθέσουν γίνει δεκτή από την τράπεζα ή την εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων απόδάνεια και πιστώσεις.

Με βάση τα παραπάνω λοιπόν γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι όσοι πληρούν τα σχετικά κριτήρια ασφαλώς και μπορούν να κάνουν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων.

Ωστόσο, θα πρέπει να έχουν υπόψη τους πως οι σχετικές δόσεις θα πρέπει να καταβληθούν μια και δεν μιλάμε για διαγραφή οφειλών αλλά αναστολή τους.

Έχοντας ως δεδομένο λοιπόν ότι η διάρκεια της κρίσης είναι απρόβλεπτη θα πρέπει να κάνουν τους υπολογισμούς.

Την ίδια ώρα όμως και η κυβέρνηση θα πρέπει να εξετάσει τρόπους αποφυγής δημιουργίας νέας γενιάς «κόκκινων δανείων» εξαιτίας της πανδημίας.

Υποχρεωτικότητα και διαμεσολάβηση: πώς συμβαδίζουν;

Υποχρεωτικότητα και διαμεσολάβηση:Σημαντικές αλλαγές αναμένεται να υπάρξουν στον τρόπο αλλά και στον χρόνο απονομής της δικαιοσύνης με την εφαρμογή του ν. 4640/2019 για τη διαμεσολάβηση στις αστικές και εμπορικές διαφορές.

Ήδη, από τα μέσα της εβδομάδας που μας πέρασε, είναι υποχρεωτικό να υπάρξει μια Αρχική Συνεδρία μεταξύ των εμπλεκομένων μερών σε υποθέσεις οικογενειακών διαφορών, δηλαδή σε ζητήματα που άπτονται των σχέσεων μεταξύ των συζύγων (υποθέσεις διατροφής, επιμέλειας τέκνων κλπ).

Από τα μέσα Μαρτίου, η Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία (ΥΑΣ) θα επεκταθεί και σε διαφορές που εκδικάζονται κατά την τακτική διαδικασία του Μονομελούς Πρωτοδικείου (πάνω από 30.000 ευρώ) καθώς και στις αντίστοιχες του Πολυμελούς.

Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε, πώς ήδη από την ημερομηνία ψήφισης του νόμου (30 Νοεμβρίου 2019) υφίσταται η υποχρέωση του πληρεξούσιου δικηγόρου, πριν την προσφυγή στη δικαιοσύνη, να ενημερώνει εγγράφως τον εντολέα του για τη δυνατότητα να λυθεί η υπόθεσή του μέσω διαμεσολάβησης και το σχετικό αποδεικτικό να κατατίθεται μάλιστα και στη γραμματεία του δικαστηρίου.

Είναι δεδομένο πώς οι παραπάνω καινοτομίες έχουν δημιουργήσει εύλογο προβληματισμό στον νομικό κόσμο και όχι μόνο. Θα συμβάλλουν στην αποσυμφόρηση των δικαστηρίων καθώς αρκετές υποθέσεις δεν θα χρειάζεται να φτάνουν σε αυτά ή θα προκαλέσουν πρόσθετη και περιττή (;) επιβάρυνση στον πολίτη στην προσπάθειά του να «βρει το δίκιο του»;

Η αλήθεια είναι ότι η ίδια η καθημερινότητα θα κρίνει το εγχείρημα. Το σίγουρο όμως είναι ότι όλα τα παραπάνω θα συμβάλλουν στην διαμόρφωση μιας διαφορετικής κουλτούρας στον τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων που προκύπτουν.

Μέσω της αρχικής συνεδρίας, τα εμπλεκόμενα μέρη θα έχουν τη δυνατότητα αφενός να μάθουν για έναν θεσμό που υφίσταται στην ελληνική έννομη τάξη από το 2010, ωστόσο ελάχιστοι έχουν χρησιμοποιήσει.

Αφετέρου, να αναλογιστούν τις συνέπειες της έναρξης ενός δικαστικού αγώνα, όπου υπάρχει αβεβαιότητα αναφορικά με το χρόνο και το κόστος της διαδικασίας αλλά και με την έκβαση του αποτελέσματος.

Εξάλλου, σε αντίθεση με τα δικαστήρια όπου υπάρχει νικητής και χαμένος, στη διαμεσολάβηση, τη λύση την συν-διαμορφώνουν τα μέρη και όχι ο δικαστής, οπότε μπορεί να είναι κοινά αποδεκτή (win-win).

Μάλιστα, τόσο κατά την αρχική συνεδρία όσο και καθ’όλη τη διάρκεια της διαμεσολάβησης δεν τηρούνται πρακτικά (ενίσχυση εμπιστευτικότητας) ενώ στο τέλος υπάρχουν δύο ενδεχόμενα: είτε θα συνταχθεί πρακτικό αποτυχίας εφόσον τα μέρη δεν συμφωνήσουν, είτε θα συνταχθεί πρακτικό επιτυχούς διαμεσολάβησης, το οποίο εφόσον κατατεθεί στη γραμματεία του αρμόδιου δικαστηρίου, αποτελεί εκτελεστό τίτλο.

Προς αποφυγή παρεξηγήσεων: η διαμεσολάβηση δεν είναι πανάκεια, ούτε όλες οι υποθέσεις μπορούν και πρέπει να λυθούν με διαμεσολάβηση. Εξάλλου, θεωρητικά, όλα αυτά τα χρόνια, η προσφυγή στο δικαστήριο αποτελεί το έσχατο μέσο στην προσπάθεια εξεύρεσης μιας συμβιβαστικής λύσης στα προβλήματα που ανακύπτουν.

Και πολλές φορές, και εμείς οι δικηγόροι βρίσκουμε συμβιβαστικές λύσεις χωρίς την ανάγκη παρουσίας κάποιου τρίτου. Ωστόσο, πλέον ο νομοθέτης αποφάσισε πώς ήρθε η ώρα, πρωτίστως, να δοθεί η δυνατότητα να γίνει γνωστή η διαμεσολάβηση στην πράξη, να έρθουν σε επαφή μαζί της οι πολίτες. Θεώρησε πώς με μια ώρα ενημέρωσης, μπορεί να «κερδηθούν» χρόνια δικαστικής διαμάχης.

Σε κάθε περίπτωση, προσφέρει στον πολίτη μια ακόμη δυνατότητα στην γκάμα επιλογών που έχει, ούτως ώστε να αποφασίσει ο ίδιος με ποιο τρόπο θα φτάσει γρηγορότερα και αποτελεσματικότερα στο επιθυμητό -για τον ίδιο αποτέλεσμα-. 

Σημαντικές αλλαγές στο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας

Σημαντικές αλλαγές στο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας καθώς ξεκίνησε η επιτάχυνση των διαδικασιών αναφορικά με την ηλεκτρονική αίτηση για την προστασία της α΄ κατοικίας (ν.4605/2019)  έχουν τεθεί σε εφαρμογή μετά την δημοσίευση του νόμου 4638/2019.

Πιο συγκεκριμένα:

Επιτρέπεται να υποβάλλουν αίτηση και όσοι διαμένουν για επαγγελματικούς λόγους σε διαφορετικό ακίνητο από αυτό της περιφερειακής ενότητας στην οποία βρίσκεται η κύρια κατοικία τους. Έτσι ανοίγει ο δρόμος σε αρκετούς οφειλέτες όπως στρατιωτικούς, αστυνομικούς, καθηγητές κλπ να τύχουν των ευνοϊκών διατάξεων του νόμου.

Όπου υπάρχουν περισσότεροι του ενός ιδιοκτήτες, δίνεται η δυνατότητα προστασίας όλης της κατοικίας με αίτηση μόνο του ενός συνιδιοκτήτη.

Διευκολύνεται η υποβολή αιτήσεως σε περιπτώσεις οφειλετών που βρίσκονται αποδεδειγμένα σε διάσταση, ώστε να μην χρειάζεται η συνυπογραφή της αίτησης από το έτερο εν διαστάσει μέλος, κάτι που διευκολύνει τον αιτούνται ιδιαίτερα στις περιπτώσεις εκείνες όπου δεν υπάρχει επικοινωνία μεταξύ των συνοφειλετών.

Διευρύνεται το προστατευτικό πεδίο σε περιπτώσεις που σε ένα δάνειο εμπλέκονται ως συνοφειλέτες περισσότερα του ενός άτομα ώστε να δικαιούνται της κρατικής επιδότησης όλοι οι συνιδιοκτήτες που θα αιτηθούν την προστασία της κατοικίας.

Στις σημαντικές αλλαγές στο πλαίσιο προστασίας της α’ κατοικίας παρέχεται η δυνατότητα να συμμετέχει εγγυητής μικρότερης ηλικίας σε περιπτώσεις ηλικιωμένων οφειλετών που μέχρι τώρα δεν μπορούσαν να ωφεληθούν από τη ρύθμιση των δόσεων σε βάθος 25 ετών.

Για παράδειγμα, ένας 70χρονος οφειλέτης δεν θα λάμβανε ρύθμιση μεγαλύτερη της 10ετίας. Πλέον, μπορεί να δηλωθεί ένας νέος συνοφειλέτης/εγγυητής μικρότερης ηλικίας, έτσι ώστε μαζί να λάβουν αποπληρωμή σε 25ετία, που είναι το μέγιστο χρονικό διάστημα που παρέχει ο νόμος.

Όσοι οφειλέτες έχουν λάβει στεγαστικό δάνειο από εταιρείες παροχής πιστώσεων μπορούν και αυτοί να ρυθμίσουν τις οφειλές τους και να προστατεύσουν την 1η κατοικίας τους μέσω αίτησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα.

Ανάλογη δυνατότητα έχουν όσοι είδαν τα δάνειά τους να έχουν αγοραστεί ή ανατεθεί σε εταιρείες απόκτησης και διαχείρισης απαιτήσεων (funds/servicers).

Εάν χρειαστεί κάποια αίτηση να επανυποβληθεί λόγω ελλείψεων ή σφαλμάτων, διατηρείται η προστασία της 1ης κατοικίας στο διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την επανυποβολή. Αυτό διευκολύνει τόσο τους οφειλέτες όσο και τα πιστωτικά ιδρύματα ούτως ώστε να διορθωθούν τυχόν λάθη της αίτησης.

Εφόσον κάποιος οφειλέτης επιθυμεί να αναθέσει σε εξειδικευμένο δικηγόρο την προετοιμασία και κατάθεση της σχετικής αίτησης, μπορεί να το πράξει και την αμοιβή του δικηγόρου θα την προκαταβάλλει η τράπεζα που έχει την πρώτη υποθήκη της κύριας κατοικίας του οφειλέτη, ωστόσο η αμοιβή αυτή θα καταλογίζεται στο ανεξόφλητο υπόλοιπο του προς ρύθμιση δανείου.

Τελευταία εξέλιξη, η οποία όμως αναμένεται να πάρει επίσημη μορφή το επόμενο διάστημα, είναι η παράταση του ισχύοντος πλαισίου προστασίας της α΄ κατοικίας μέχρι τα τέλη Απριλίου του 2020, 4 μήνες δηλαδή μετά το τέλος του 2019 που είναι σήμερα η επίσημη λήξη του.

Σε κάθε περίπτωση, οι οφειλέτες πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι τα χρονικά περιθώρια για τη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων στενεύουν, αφενός γιατί αναμένεται να ενταθούν οι πλειστηριασμοί, αφετέρου γιατί κάθε νέο πλαίσιο προστασίας είναι λιγότερο ευνοϊκό από τα προηγούμενα.

Το ζητούμενο βέβαια είναι να υπάρχει η οικονομική δυνατότητα για την αποπληρωμή των οφειλών…

Σύντομος οδηγός για τη ρύθμιση οφειλών στα Ασφαλιστικά Ταμεία

Σύντομος οδηγός για τη ρύθμιση οφειλών στα Ασφαλιστικά Ταμεία. O Σεπτέμβριος είναι ο τελευταίος μήνας που οι οφειλέτες των ασφαλιστικών ταμείων έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν σε ρύθμιση των οφειλών τους σε 120 δόσεις. Με βάση τις δηλώσεις όλων των αρμόδιων φορέων δεν πρόκειται να υπάρξει νέα ρύθμιση, ούτε αναμένεται να δοθεί παράταση.

Ωστόσο, λόγω των πολλών γραφειοκρατικών κυρίως προβλημάτων που έχουν εμφανιστεί, αναμένεται να υπάρξει – με ανάλογη νομοθετική ρύθμιση- μια «άτυπη» παράταση προκειμένου αυτά να ξεπεραστούν και να διευκολυνθεί η ένταξη ακόμα περισσότερων ασφαλισμένων που έχουν χρέη σε ασφαλιστικούς φορείς.

Πιο συγκεκριμένα, όποιος οφειλέτης καταθέσει αίτηση για ένταξη στη ρύθμιση των 120 δόσεων έως την 30η Σεπτεμβρίου, ακόμα και αν αυτή δεν εγκριθεί άμεσα, δεν θα ακυρωθεί αλλά θα ισχύει κανονικά μέχρι να οριστικοποιηθεί.

Επομένως, είναι σημαντικό, μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου, όλοι όσοι επιθυμούν τη ρύθμιση των οφειλών τους στα ασφαλιστικά ταμεία να έχουν καταθέσει τη σχετική αίτηση.

Οι αριθμοί

Σύμφωνα με υπολογισμούς του υπουργείου Εργασίας, οι οφειλές στα ταμεία αγγίζουν τα 40 δις ευρώ και γύρω στα 20 δις εξ αυτών θεωρούνται ως εισπράξιμα. Με τη συγκεκριμένη ρύθμιση προβλέπεται να ενταχθούν στη ρύθμιση περί τα 3 δις ευρώ. Ήδη, μετά και τις αλλαγές που έγιναν στις 120 δόσεις από την κυβέρνηση της ΝΔ  (ν. 4621/2019), έχουν γίνει δεκτές περίπου 95.000 αιτήσεις και έχουν ρυθμιστεί περίπου 1,5 δις ευρώ.

Τα προβλήματα που εντοπίζονται μέχρι στιγμής

à Η εκκαθάριση των ασφαλιστικών εισφορών των ετών πριν το 2017 για γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς κλπ σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί.

à Η ένταξη των οφειλών για το 2018 στις 120 δόσεις δεν είναι εύκολη καθώς αυτές δεν έχουν καταστεί ακόμα ληξιπρόθεσμες αφού η εξόφληση των χρεωστικών υπολοίπων από την εκκαθάριση με βάση το εισόδημα του 2018 πρέπει να γίνει μέχρι τέλος Δεκεμβρίου 2019. Αμέσως μετά οι οφειλές θα ενταχθούν στο ΚΕΑΟ. Εφόσον όμως κάποιος οφειλέτης ζητήσει να μπει στη ρύθμιση – με τη σχετική προθεσμία να είναι μέχρι τις 30 Σεπτέμβρη- η «μεταφορά» των οφειλών θα πρέπει να γίνει νωρίτερα και αυτό απαιτεί κάποιο χρονικό διάστημα.

Ποια είναι τα βήματα για την υποβολή της αίτησης;

Ο οφειλέτης μπορεί να μπαίνει στο σύστημα με τα προσωπικά του στοιχεία: ΑΦΜ, ΑΜΚΑ και κωδικούς Taxisnet. Εκεί θα μπορεί να βλέπει:

α) το συνολικό ποσό οφειλής,

β) το ποσό της οφειλής πριν τον επανυπολογισμό αλλά με τη μείωση των προσαυξήσεων κατά 85% και

γ) το ποσό της οφειλής μετά τον επανυπολογισμό και τη μείωση των προσαυξήσεων κατά 85%.

Εφόσον βεβαιωθεί ότι έχει εκκαθαριστεί το σύνολο των οφειλών του, μπορεί να προχωρήσει στην οριστική υποβολή της αίτησης, ολοκληρώνοντας τη διαδικασία.

Στη συνέχεια, επίσης ηλεκτρονικά, μέσω πιστοποίησης στο ΚΕΑΟ θα μπορεί να επιλέξει τον αριθμό των δόσεων που επιθυμεί.

Ιδιαίτερη προσοχή:

à Σε πολλές περιπτώσεις, οι ασφαλισμένοι στο πρώην ΕΤΑΑ αλλά και στο ΕΤΑΠ-ΜΜΕ θα πρέπει να περιμένουν την ενημέρωση των στοιχείων τους από τα Ταμεία τους καθώς δεν έχει γίνει η εκκαθάριση. Αντίθετα, οι ασφαλισμένοι στον πρώην ΟΑΕΕ και ΟΓΑ θα βλέπουν αυτόματα το ποσό της οφειλής και ανάλογα αν θα επιλέγουν επανυπολογισμό ή όχι θα μπορούν να προχωρούν την αίτηση.

à Στη ρύθμιση υπάγεται το σύνολο των οφειλών προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (άρα ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ) μέχρι 31-12-2018.

à Δεν μπορούν να υπαχθούν οφειλές που έχουν ρυθμιστεί με το νόμο Κατσέλη.

à Μπορούν να ενταχθούν οφειλές που ρυθμίστηκαν μέσω εξωδικαστικού.

Τέλος, η σχετική δυνατότητα δίνεται μέχρι 30 Σεπτεμβρίου 2019-εκτός αν δοθεί κάποια μικρή παράταση, κάτι που μέχρι στιγμής δεν φαίνεται πιθανό, ενώ αν δεν καταβληθούν 2 δόσεις θα χάνεται η ρύθμιση.

Ποια είναι τα «κλειδιά» της ρύθμισης;

  • Η ελάχιστη δόση είναι 50 ευρώ το μήνα για τους ελεύθερους επαγγελματίες και 30 ευρώ για τους αγρότες. Οι αγρότες δεν εντάσσονται στον επανυπολογισμό, όμως επωφελούνται από 100% διαγραφή των προσαυξήσεων και τόκων.
  • Το επιτόκιο έχει μειωθεί από το 5% στο 3%. Αυτό θα ισχύει αυτόματα για τις αιτήσεις που κατατίθενται από σήμερα και σταδιακά για τις παλιές.
  • Ο ίδιος ο ασφαλισμένος μπορεί να επιλέξει τον αριθμό των δόσεων. Είναι σημαντικό να κάνει τον προγραμματισμό του και στην αρχή να κινηθεί συντηρητικά επιλέγοντας μεγάλο αριθμό δόσεων αφού θα πρέπει να τηρεί τη ρύθμιση. Στην πορεία, αν τα οικονομικά του πάνε καλύτερα, θα μπορεί να ζητήσει μείωση του αριθμού των δόσεων.

Πώς θα μπορέσετε να προχωρήσετε τη διαδικασία συνταξιοδότησης μέσω των 120 δόσεων;

Είναι αλήθεια ότι λόγω κρίσης, πολλοί ασφαλισμένοι δεν κατάφεραν τα προηγούμενα χρόνια να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους με αποτέλεσμα αυτές να διογκωθούν και πλέον να μην μπορούν να βγουν στη σύνταξη. Πλέον, μέσω της συγκεκριμένης ρύθμισης, παρέχεται δικαίωμα συνταξιοδότησης εφόσον το ποσό που θα προκύψει μετά τον επανυπολογισμό θα είναι κάτω από τα σχετικά όρια, δηλαδή:

  • 15.000 ευρώ για ασφαλισμένους πρώην ΕΤΑΑ
  • 20.000 ευρώ για ασφαλισμένους πρώην ΟΑΕΕ
  • 6.000 ευρώ για ασφαλισμένους πρώην ΟΓΑ.

Σύμφωνα με τις σχετικές εκτιμήσεις, ο αριθμός των δυνητικά ωφελούμενων αγγίζει τις 80.000.

Αυτός είναι ένας σύντομος οδηγός για τη ρύθμιση οφειλών στα Ασφαλιστικά Ταμεία. Για περισσότερες πληροφορίες μην διστάσετε να επικοινωνήσετε με το γραφείο μας.

Οδηγός για την αίτηση των 120 δόσεων στην Εφορία

O οδηγός της αίτησης των 120 δόσεων στην Εφορία θα σας χρησιμεύσει καθώς είναι σε λειτουργία η νέα βελτιωμένη πλατφόρμα για την κατάθεση αιτήσεων με σκοπό τη ρύθμιση των οφειλών προς την Εφορία σε έως 120 δόσεις. Η νέα ρύθμιση (ν. 4621/2019) διευκολύνει νοικοκυριά και επιχειρήσεις να κλείσουν λογαριασμούς του παρελθόντος αφού έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν σε πολλές και μικρές δόσεις τις οφειλές τους βλέποντας ταυτόχρονα τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς να ξεμπλοκάρονται.

Ας δούμε όμως ποια είναι τα σημαντικότερα στοιχεία της ρύθμισης:

  • Μείωση ελάχιστης μηνιαίας δόσης από 30 στα 20 ευρώ, κάτι που ευνοεί σημαντικά όσους ανήκουν στην κατηγορία των μικροοφειλετών με χρέος από 500 έως 3.500 ευρώ αφού έτσι μπορούν να αυξήσουν των αριθμό των δόσεων.
  • Μείωση του επιτοκίου από το 5% στο 3%
  • Εντάσσονται και κάποιες κατηγορίες οφειλών που προκύπτουν εντός του 2019 όπως δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος παρελθόντων ετών, δηλώσεις ΦΠΑ για φορολογικές περιόδους μέχρι 30-11-2018 κλπ
  • Εντάσσονται οι επιχειρήσεις που έχουν βασική οφειλή (χωρίς τόκους, προσαυξήσεις και πρόστιμα) έως ένα εκατομμύριο ευρώ
  • Το σημαντικότερο είναι η άρση των κατασχέσεων εφόσον κάποιος πληρώσει την α΄ δόση της ρύθμισης και για όσο διάστημα την τηρεί

Προσοχή: Η σχετική δυνατότητα (αν δεν υπάρξει παράταση) θα παρέχεται μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου.

Πώς θα γίνεται η αποδέσμευση των λογαριασμών:

Για την αποδέσμευση των κατασχεμένων στα χέρια τρίτου μελλοντικών απαιτήσεων, ο οφειλέτης πρέπει με τους προσωπικούς του κωδικούς taxis να εκτυπώσει τη «βεβαίωση αποδέσμευσης» μέσω της ειδικής εφαρμογής που υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ και να τη γνωστοποιήσει στον τρίτο εντός μήνα από την έκδοσή της.

Άρα, για οφειλές που έχουν υπαχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης την οποία ο οφειλέτης τηρεί, αναστέλλεται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης.

Ποια είναι τα βήματα για την υποβολή της αίτησης των 120 δόσεων στην εφορία;

Ο οφειλέτης μπορεί να μπαίνει στη διεύθυνση https://www.aade.gr/polites/aitisi-rythmisis-ofeilon με τους προσωπικούς του κωδικούς taxis και αφού επιλέξει τις οφειλές που θα ρυθμίσει και το ύψος των δόσεων, έχει τη δυνατότητα να διαπιστώσει το κούρεμα των προσαυξήσεων που θα λάβει και στη συνέχεια να υποβάλλει οριστικά την αίτηση.

Όσοι οφειλέτες είχαν ήδη σπεύσει και ρυθμίσει με το προηγούμενο καθεστώς (ν.4611/2019) θα μπορούν τεχνικά εντός των ημερών να προβούν σε νέα αίτηση ώστε να τύχουν το χαμηλότερο επιτόκιο του 3%. Το ίδιο θα συμβεί και με τις επιχειρήσεις που είχαν ρυθμίσει σε έως 36 δόσεις.

Τι γίνεται με το κούρεμα τόκων και προσαυξήσεων:

Παρέχεται η δυνατότητα αποπληρωμής της οφειλής είτε εφάπαξ οπότε υπάρχει διαγραφή του 100% των προσαυξήσεων είτε σε λιγότερες δόσεις με ανάλογο κούρεμα. Πιο συγκεκριμένα:

  • Αν κάποιος επιλέξει από 2 έως 12 δόσεις, θα κερδίσει έκπτωση 90% των προσαυξήσεων και τόκων
  • Από 13 έως 24 δόσεις, έκπτωση 85%
  • Από 25 έως 36 δόσεις, έκπτωση 75%
  • Από 37 έως 48 δόσεις, έκπτωση 55%
  • Από 49 έως 60 δόσεις, έκπτωση 45%
  • Από 61 έως 72 δόσεις, έκπτωση 35%
  • Από 73 έως 84 δόσεις, έκπτωση 25%
  • Από 85 έως 96 δόσεις, έκπτωση 15%
  • Από 97 έως 120 δόσεις, έκπτωση 10%

– Επιπλέον: Αν με την ένταξη στη ρύθμιση προκαταβληθεί ποσό τουλάχιστον διπλάσιο της μηνιαίας δόσης της ρύθμισης, θα παρέχεται ισόποση απαλλαγή στις συνολικές προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής. Το ελάχιστο ποσό προκαταβολής είναι το διπλάσιο της μηνιαίας δόσης του προγράμματος ρύθμισης που έχει επιλέξει ο οφειλέτης και πρέπει να καταβληθεί εντός τριών εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.

Ποια είναι τα «κλειδιά» της ρύθμισης;

  • Η ελάχιστη δόση είναι 20 ευρώ το μήνα.
  • Αν κάποιος οφειλέτης έχει οφειλή έως 3.000 ευρώ και το συνολικό του εισόδημα δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ δεν επιβαρύνονται με τόκους και προσαυξήσεις.
  • Ο αριθμός των δόσεων εξαρτάται αφενός από το συνολικό εισόδημα του οφειλέτη αφετέρου από τον αριθμό των τέκνων. Πιο συγκεκριμένα, το συνολικό εισόδημα του οφειλέτη κατά το 2017 πολλαπλασιάζεται με προοδευτικά κλιμακωτό συντελεστή και έτσι προκύπτει ο συνολικός αριθμός των δόσεων.
  • Για οφειλές έως 10.000 ευρώ χορηγούνται 120 δόσεις χωρίς περαιτέρω κριτήρια
  • Για οφειλές από 10.001 ευρώ έως 15.000 υπάρχει συντελεστής 4%
  • Από 15.001 έως 20.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 6%
  • Από 20.001 ευρώ έως 25.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 8%
  • Από 25.001 ευρώ έως 30.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 10%
  • Από 30.001 ευρώ έως 50.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 12%
  • Από 50.001 ευρώ έως 75.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 15%
  • Από 75.001 ευρώ έως 100.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 20%
  • Από 75.001 ευρώ έως 100.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 20%
  • Πάνω από 100.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 25%
  • Ο ανωτέρω συντελεστής μειώνεται κατά μια ποσοστιαία μονάδα αν υπάρχει ένα τέκνο, δύο μονάδες για δύο τέκνα και για τρία τέκνα και άνω 3 μονάδες.

Ιδιαίτερη προσοχή:

– Δεν μπορούν να υποβάλλουν αίτηση όσοι έχουν υπογράψει σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών σύμφωνα με τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών (ν.4469/2017) ή ενώ είχαν υπαχθεί σε σύμβαση μέσω του Εξωδικαστικού της έχασαν μετά την 06/05/2019.

– Δεν μπορούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους όσοι έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση με τον νόμο Κατσέλη (ν. 3869/2017).

– Η ρύθμιση χάνεται όταν ο οφειλέτης δεν καταβάλει δύο συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις ή όταν εάν δεν υποβάλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ καθ’ όλο το διάστημα ρύθμισης των οφειλών του και μέχρι την εξόφλησή της.

– Για τον υπολογισμό των δόσεων λαμβάνεται υπόψη το συνολικό εισόδημα του κάθε οφειλέτη για το έτος 2017, δηλαδή και τα αυτοτελώς φορολογηθέντα αλλά και όσα απαλλάχθηκαν από τον φόρο εισοδήματος ή την ειδική εισφορά αλληλεγγύης.

– Ενδέχεται η φορολογική διοίκηση να μη χορηγήσει αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου-παρά τη ρύθμιση- αν υπάρχει άλλη ακίνητη περιουσία κλπ

– Επίσης, ενδέχεται η διοίκηση, παρά την ύπαρξη ρύθμισης να προβεί σε παρακράτηση ή συμψηφισμό.

Πώς θα γίνει η ρύθμιση οφειλών στα Ταμεία

Πώς θα γίνει η ρύθμιση οφειλών στα Ταμεία; Τα «πώς» και τα «γιατί» της βελτιωμένης ρύθμισης των 120 δόσεων αποκαλύπτει ο δικηγόρος-διαμεσολαβητής, Δημήτρης Μπούκας, στο matrix24.gr, απαντώντας σε όλες τις εύλογες ερωτήσεις και «ξεκλειδώνοντας» τα μυστικά της ρύθμισης.

Αναλυτικά, ο Δημήτρης Μπούκας σημειώνει, μιλώντας στο matrix24.gr: «Μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου έχουν τη δυνατότητα οι οφειλέτες των ασφαλιστικών ταμείων να υποβάλλουν αίτηση ρύθμισης των οφειλών τους μέσω των 120 δόσεων.

Όπως έχουν διαμηνύσει σε όλους τους τόνους από το κυβερνητικό επιτελείο, αυτή θα είναι η τελευταία ευκαιρία και δεν αναμένεται να υπάρξει νέα ρύθμιση. Ήδη, με τις αλλαγές που έγιναν στις 120 δόσεις από την κυβέρνηση της ΝΔ (ν. 4621/2019) το επιτόκιο μειώνεται από το 5% στο 3%».

Παράλληλα, ο κ. Μπούκας απαντά στις συχνότερες και συνηθέστερες ερωτήσεις, φωτίζοντας και τις «γκρίζες ζώνες» της ρύθμισης. Αναλυτικά, τα «πώς» και τα «γιατί» των 120 δόσεων, όπως τα εκθέτει στο Matrix24.gr ο Δημήτρης Μπούκας έχουν ως εξής:

Πώς υποβάλλεται η αίτηση;

Ο οφειλέτης μπορεί να μπαίνει στο σύστημα τα στοιχεία του: ΑΦΜ, ΑΜΚΑ και κωδικούς Taxisnet. Εκεί θα μπορεί να βλέπει το ποσό της οφειλής τόσο μετά τον επανυπολογισμό και τη μείωση των προσαυξήσεων κατά 85% όσο και μόνο μετά το «κούρεμα» των προσαυξήσεων.

Εφόσον βεβαιωθεί ότι έχει εκκαθαριστεί το σύνολο των οφειλών του και ολοκληρώσει τη διαδικασία, στη συνέχεια, επίσης ηλεκτρονικά, μέσω πιστοποίησης στο ΚΕΑΟ θα μπορεί να επιλέξει τον αριθμό των δόσεων που επιθυμεί.

Τι πρέπει να προσέξουν οι ασφαλισμένοι;

Σε πολλές περιπτώσεις, οι ασφαλισμένοι στο πρώην ΕΤΑΑ αλλά και στο ΕΤΑΠ-ΜΜΕ θα πρέπει να περιμένουν την ενημέρωση των στοιχείων τους από τα Ταμεία τους καθώς δεν έχει γίνει η εκκαθάριση.

Αντίθετα, οι ασφαλισμένοι στον πρώην ΟΑΕΕ και ΟΓΑ θα βλέπουν αυτόματα το ποσό της οφειλής και ανάλογα αν θα επιλέγουν επανυπολογισμό ή όχι θα μπορούν να προχωρούν την αίτηση.

Στη ρύθμιση υπάγεται το σύνολο των οφειλών προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (άρα ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ) μέχρι 31-12-2018, ενώ δεν μπορούν να υπαχθούν οφειλές που έχουν ρυθμιστεί με το νόμο Κατσέλη. Αντιθέτως μπορούν να ενταχθούν οφειλές που ρυθμίστηκαν μέσω εξωδικαστικού.

Τέλος, η σχετική δυνατότητα δίνεται μέχρι 30 Σεπτεμβρίου 2019-εκτός αν δοθεί κάποια μικρή παράταση, κάτι που μέχρι στιγμής δεν φαίνεται πιθανό, ενώ αν δεν καταβληθούν 2 δόσεις θα χάνεται η ρύθμιση.

Ποια είναι τα σημεία–«κλειδιά» της ρύθμισης;

  • Η ελάχιστη δόση είναι 50 ευρώ το μήνα για τους ελεύθερους επαγγελματίες και 30 ευρώ για τους αγρότες. Οι αγρότες δεν εντάσσονται στον επανυπολογισμό, όμως επωφελούνται από 100% διαγραφή των προσαυξήσεων και τόκων.
  • Το επιτόκιο έχει μειωθεί από το 5% στο 3%. Αυτό θα γίνεται αυτόματα για τις αιτήσεις που κατατίθενται από σήμερα και σταδιακά για τις παλιές.
  • Ο ίδιος ο ασφαλισμένος μπορεί να επιλέξει τον αριθμό των δόσεων. Είναι σημαντικό να κάνει τον προγραμματισμό του και στην αρχή να κινηθεί συντηρητικά επιλέγοντας μεγάλο αριθμό δόσεων αφού θα πρέπει να τηρεί τη ρύθμιση. Στην πορεία, αν τα οικονομικά του πάνε καλύτερα, θα μπορεί να ζητήσει μείωση του αριθμού των δόσεων.

Πώς συνδέονται οι 120 δόσεις με το δικαίωμα συνταξιοδότησης;

Είναι αλήθεια ότι λόγω κρίσης, πολλοί ασφαλισμένοι δεν κατάφεραν τα προηγούμενα χρόνια να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους με αποτέλεσμα αυτές να διογκωθούν και πλέον να μην μπορούν να βγουν στη σύνταξη.

Πλέον, μέσω της συγκεκριμένης ρύθμισης, παρέχεται δικαίωμα συνταξιοδότησης εφόσον το ποσό που θα προκύψει μετά τον επανυπολογισμό θα είναι κάτω από τα σχετικά όρια, δηλαδή 15.000 ευρώ για ασφαλισμένους ΕΤΑΑ και 20.000 ευρώ για ΟΑΕΕ.