Με έναν ανείπωτο εφιάλτη είναι αναγκασμένοι να ζουν χιλιάδες Ελληνίδες και Έλληνες, καθώς κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους, που μπορεί να είναι η πρώτη και μοναδική τους κατοικία, λόγω χρεών σε τράπεζες, funds και ασφαλιστικά ταμεία. Σύμφωνα με πληροφορίες, τουλάχιστον 15.000 πλειστηριασμοί ακινήτων αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2023.

Πως μπορούν να σώσουν το ακίνητό τους όσοι βρίσκονται ένα βήμα πριν από το φάσμα του πλειστηριασμού;

Από τη στιγμή που έληξε ο νόμος Κατσέλη, πλέον δεν υφίσταται οριζόντια προστασία της πρώτης κατοικίας. Υπό προϋποθέσεις, μπορούν οι ευάλωτοι οφειλέτες να προστατεύσουν την κατοικία τους, με την έκδοση της βεβαίωσης ευάλωτου οφειλέτη και το πρόγραμμα συνεισφοράς Δημοσίου. Η βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη εκδίδεται ηλεκτρονικά αρκεί να έχει κηρυχθεί σε πτώχευση ή να επίκειται πλειστηριασμός ή να έχει καταρτίσει σύμβαση αναδιάρθρωσης.

Ποιες είναι, όμως, εκείνες οι προϋποθέσεις που πρέπει να ισχύουν για να θεωρηθεί ένας οφειλέτης ευάλωτος; Για να θεωρηθεί κάποιος ευάλωτος, θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένα εισοδηματικά, περιουσιακά και λοιπά κριτήρια.

Τα κριτήρια αυτά είναι τα εξής:

Εισοδηματικά κριτήρια

Περιουσιακά κριτήρια

Λοιπά κριτήρια

Εξάλλου, όσοι έχουν οφειλές και χρέη και επιθυμούν να ενταχθούν σε καθεστώς ρύθμισής τους, μπορούν να προβούν είτε σε απευθείας διαπραγμάτευση με τις τράπεζες ή τα funds ή αλλιώς να υποβάλλουν αίτηση, μέσω της ειδικής πλατφόρμας, στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών. Με τον νόμο 4738/2020, δίνεται η δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών προς Εφορία, ασφαλιστικά ταμεία και τράπεζες σε όσους έχουν χρέη άνω των 10.000 ευρώ. Αυτοί μπορούν να πετύχουν ρύθμιση σε έως 240 δόσεις προς το δημόσιο και σε έως 420 στις τράπεζες και τα funds, κούρεμα τόκων και προσαυξήσεων και, φυσικά, διάσωση της ακίνητης περιουσίας τους, εφόσον καταρτιστεί σύμβαση αναδιάρθρωσης.

Όσοι έχουν χρέη και οφειλές και εμπίπτουν στο καθεστώς του ευάλωτου οφειλέτη– δανειολήπτη, είναι σε καλύτερη θέση από τους υπόλοιπους. Το βασικό πρόβλημα που θα συνεχίσει να υφίσταται, παρά τις πρόσφατες αλλαγές που αναμένεται να ψηφιστούν, είναι η μη υποχρεωτική συμμετοχή των τραπεζών και των servicers στην διαδικασία. Λύση προς αυτή την κατεύθυνση φαίνεται πως θα δοθεί μόνο για τους ευάλωτους δανειολήπτες αφού η πρόταση αναδιάρθρωσης της οφειλής των ευάλωτων οφειλετών (εφόσον προηγουμένως έχουν εκδώσει τη βεβαίωση «Ευάλωτου Οφειλέτη», μέσω της σχετικής πλατφόρμας) θα γίνεται κατ’ αρχήν υποχρεωτικά αποδεκτή από τις τράπεζες, τους servicers, το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Έτσι, δεν θα παρατηρείται το φαινόμενο περίπου το 50% των προτάσεων ρύθμισης χρεών των ευάλωτων να απορρίπτονται από τους servicers.