Πράσινο φως για μαζικές διευθετήσεις οφειλών αφού μετά από πολύμηνη αναμονή και ποικίλες διαβουλεύσεις μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών, το νομοσχέδιο για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών έχει κατατεθεί στη Βουλή, ενώ η ψήφισή του αναμένεται τις αμέσως επόμενες μέρες από το Πάσχα.

Φαίνεται λοιπόν, πως μπαίνει ένα τέλος στην αγωνία χιλιάδων επιχειρηματιών που έβλεπαν μέσα στο γενικότερο πλαίσιο οικονομικής ασφυξίας τις επιχειρήσεις τους να αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα.

Ταυτόχρονα, η κατάθεση του νομοσχεδίου αποτελεί μια μεγάλη ανάσα και για τις τράπεζες.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ποσοστό των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) στη χώρα μας είναι το 2ο υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εξαπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Ήδη, στο πρώτο τρίμηνο του 2017 παρατηρήθηκε αύξηση του όγκου των ΜΕΔ κατά 3 δις ευρώ που σε συνδυασμό με την αύξηση των εκροών (3,8 δις), επέτεινε το πρόβλημα ρευστότητας. Εξάλλου, στόχος των τραπεζών είναι  να υπάρξει μείωση των κόκκινων δανείων από τα 110 δις που είναι σήμερα στα 65 δις ευρώ περίπου.

Αυτό θα λάβει χώρα κατά 50% με διαγραφή οφειλών, κατά 30% με αναδιάρθρωση δανείων και κατά 20% μέσω πωλήσεων σε τρίτους. Και όλα αυτά πρέπει να γίνουν άμεσα καθώς στις αρχές του 2018 επίκεται νέος κύκλος stress tests για τις ελληνικές τράπεζες.

Έχοντας τα παραπάνω κατά νου, αντιλαμβανόμαστε πόσο σημαντική καθίσταται η ψήφιση του νομοσχεδίου για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών, που σε συνδυασμό με τη λειτουργία πλατφόρμας για τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και τη θεσμοθέτηση πλαισίου για διαγραφές δανείων με τρόπο που θα ρυθμίζονται φορολογικά και νομικά ζητήματα, θα λύσει τα χέρια των διοικήσεων των τραπεζών.

Οι βασικοί άξονες του νομοσχεδίου που έχει κατατεθεί στην αρμόδια επιτροπή της βουλής είναι προς τη σωστή κατεύθυνση αφού γίνεται προσπάθεια να ρυθμιστούν άμεσα και αποτελεσματικά οι οφειλές των επιχειρήσεων.

Ωστόσο, πρέπει να υπάρξουν πιο τολμηρές παρεμβάσεις σε συγκεκριμένα ζητήματα:

• αύξηση του αριθμού των συντονιστών. Αν δεχθούμε πως οι δυνητικοί δικαιούχοι είναι περίπου 400.000 επιχειρήσεις- όπως τουλάχιστον ανέφερε πρόσφατα ο αρμόδιος υπουργός- αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα πως ο αριθμός των 320 διαμεσολαβητών/συντονιστών είναι πολύ μικρός για να καλύψει τις ανάγκες.
• να μην υπάρξουν αιτήσεις δύο ταχυτήτων. Μέχρι την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας δίνεται η δυνατότητα κατάθεσης των αιτήσεων σε έντυπη μορφή. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ασφυξία στο σύστημα και περαιτέρω καθυστερήσεις.
• κατάργηση της δικαστικής οδού για την επικύρωση του πρακτικού του εξώδικου συμβιβασμού. Μπορεί η διάταξη του νομοσχεδίου να αναφέρει ότι «δύνανται» τα μέρη να ζητήσουν και την δικαστική επικύρωση, αλλά σε περίπτωση που την επιλέξουν, η χρονοβόρα διαδικασία της επικύρωσης μέσω πολυμελούς σύνθεσης θα καταστήσει επί της ουσίας ανενεργό το θεσμό, οδηγώντας σε μια αναβίωση του νόμου Κατσέλη, για τις επιχειρήσεις αυτή τη φορά.
• διάταξη για το «ακαταδιώκτο» τραπεζικών στελεχών και υπαλλήλων του δημοσίου. Μπορεί η κυβέρνηση να τονίζει ότι θα υπάρξει σχετική νομοθετική παρέμβαση από το υπουργείο Δικαιοσύνης, ωστόσο, θα πρέπει η κάλυψη των στελεχών των τραπεζών και των δημοσίων υπαλλήλων που θα συμμετέχουν στη διαδικασία να είναι σε ισχύ ταυτόχρονα με τον εξωδικαστικό μηχανισμό ώστε να υπάρξουν άμεσα αποτελέσματα.

Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός αποτελεί ένα στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί, αν θέλουμε να συνδυαστεί η αναδιάρθρωση των οφειλών των επιχειρήσεων με μια ώθηση στην πραγματική οικονομία.